|
knelpunten
|
duurzame oplossingen
|
van achteloosheid ...
Wereldwijd bestaat binnen de gezondheidszorg (net als daarbuiten) veelal een structurele achteloosheid ten opzichte van de gevolgen van de toegepaste methoden, technieken en producten op milieu en samenleving. Een oorzaak van deze achteloosheid is de geringe informatie van het personeel over deze mogelijke gevolgen. Daarnaast wordt van het personeel een passieve aanvaarding verwacht van wetten, normen, en regels, van plannen, handleidingen en protocollen. Met als gevolg dat men bestaande wetten en normen voor milieu- en risicobeheer in de gezondheidszorg niet kent, niet in de praktijk brengt, of volgzaam toepast zonder dat men er de noodzaak van inziet. Regels en instructies leiden niet tot een vermindering van deze achteloosheid. Integendeel, ze creëren een situatie waarin permanente controle en berisping noodzakelijk is, wat ieders verantwoordelijkheid ontkent, de verhoudingen binnen de organisatie onder druk zet, en de werksfeer negatief beïnvloedt. |
... naar proceseigendom
Een oplossing is uit te gaan van de dagelijkse praktijk en de behoeftes en gewoontes. Tijdens het gehele proces van invoering van een andere aanpak, dient het personeel zelf een actieve rol te spelen. Men formuleert vraagstellingen, onderzoekt en veronderstelt, ontwikkelt zelf voorstellen ter verbetering van de situatie en werkt vervolgens mee aan de uitvoering daarvan. Het ”proceseigendom” wordt, vanaf de start van een veranderingsproces bij de mensen op de werkvloer gelegd. Hoe meer proceseigendom, hoe meer motivatie. Gemotiveerd personeel is een garantie voor de ontwikkeling en introductie van praktische oplossingen. Alleen gemotiveerd personeel zal bereid zijn het gedrag aan te passen, organisatorische en wettelijke veranderingen daadwerkelijk op te volgen, en nieuwe inzichten op collega’s over te dragen.
|
|
van deeloplossingen ...
Binnen (en buiten) de gezondheidssector bestaat een cultuur van deeloplossingen. Oplossingen zijn eenzijdig en gericht op de korte termijn. Milieubeheer wordt, bijvoorbeeld, alleen als een technisch vraagstuk beschouwd, alléén toegespitst op afvalbeheer en energiebesparing, alléén gericht op regelmatig wisselende directies en andere leidinggevenden, of is enkel een middel om op korte termijn bezuinigingen te bereiken. Dergelijke deeloplossingen zijn weinig efficiënt omdat ze de oorzaak niet wegnemen, een vermoeiend en kostbaar gelegenheidsbeleid bevorderen, en de ontwikkeling van preventief beleid in de weg staan.
|
... naar integrale oplossingen
Alle disciplines binnen de organisatie worden bij het nieuwe milieubeheer betrokken. In de besluitvorming worden ecologische, sociale en economische factoren evenwichtig afgewogen. Milieubeheer is (net als risico-, veiligheidsbeheer en arbozorg) een integraal onderdeel van het kwaliteitsbeleid van de instelling. Het is organisatiebreed en werkvloergericht: milieubeheer strekt zich uit over al het personeel, de klanten, de patiënten, hun familieleden en anderen, zoals omwonenden, gemeentepersoneel, en afvalverzamelaars. |
|
van gebrekkige communicatie en samenwerking ...
Veel instellingen worden niet als één organisme bestuurd, maar zijn een samenvoeging van vrijwel onafhankelijk van elkaar opererende eenheden. Afdelingen beconcurreren elkaar en verdedigen vooral hun eigen interessen. Tussen personeelsgroepen onderling bestaat een rangorde, waardoor ervaringen en inzichten onvoldoende worden uitgewisseld. Dit resulteert in een versplinterde verantwoordelijkheid, afwezigheid van gemeenschapsgevoel, korte termijn politiek en deeloplossingen. Het stimuleert een cultuur van achteloosheid ten opzichte van werkomstandigheden in het algemeen en milieu- en gezondheidsrisico’s in het bijzonder. Daarnaast vindt op het gebied van milieubeheer tussen verschillende instituties (gezondheidsinstellingen, overheden, industrie e.a.) geen samenwerking plaats. Instellingen die aan milieubeheer doen werken geïsoleerd; ervaringen met duurzame en realistische maatregelen worden niet onderling uitgewisseld.
|
... naar sectoroverschrijdende samenwerking
Binnen de instelling wordt samenwerking tussen de verschillende afdelingen bevorderd. Dit betekent niet alleen een meer totale benadering van de patiënt, maar ook instellingbrede verankering van milieubeheer in alle zorg- en beheersprocessen. Belanghebbende lokale, regionale en nationale overheden, producenten, lokale universiteiten en specialistische instituten zijn vanaf het begin actief bij het proces betrokken. In een multidisciplinair, lokaal en internationaal, netwerk worden ervaringen uitgewisseld.
|
